Terapia o ciałym człowieku. Artykuł o Analizie Bioenergetycznej.

Z tego wpisu dowiesz się więcej o metodzie psychoterapeutycznej, którą opracował amerykański psychiatra - Alexander Lowen.

”Trudna” nazwa

Kiedy opowiadam o Analizie Bioenergetycznej, wiele osób w pierwszym momencie myli bioenergetykę z bioenergoterapią.

Inni, bardziej kojarzą osobę Alexandra Lowena, czyli twórcy Analizy Bioenergetycznej.

A jeszcze innym bardziej znajome jest pojęcie “Psychoterapia przez ciało” lub “Metoda Lowena”, rozsławione na polskim gruncie w dużej mierze przez Marzenę Barszcz, która jest psychoterapeutką tego nurtu ze szkoły florydzkiej.

Od kilku lat co raz więcej osób edukuje ludzi w zakresie tego nurtu. Ja również dołączam do tej sztafety i zapraszam do lektury jeśli interesuje Cię co leży u podstaw “Bioenergetyki Lowena”.

Analiza Bioenergetyczna Lowena to metoda psychoterapeutyczna

Istnieje wiele metod i podejść pracy psychoterapeutycznej. Analiza Bioenergetyczna ewoluuje od lat 50. ubiegłego wieku.

Jest autorską metodą amerykańskiego psychiatry i psychoterapeuty, Alexandra Lowena. Swoje źródła ma w pracy Wilhelma Reicha, którego Lowen był uczniem i pacjentem, a także w terapii psychoanalitycznej Freuda. Niemniej jednak - można powiedzieć, że to Lowen “ruszył ludzi z kozetki”.

Z biegiem lat, jego teorie i metodyka pracy znajduje potwierdzenie w badaniach neurologicznych. Nowoczesna Analiza Bioenergetyczna także integruje owoce innych dokonań naukowych.

Poprzez ciało do umysłu

Cytując samego twórcę - w metodzie tej zakładamy, że ciało i umysł są funkcjonalnie identyczne. To, co się dzieje w umyśle, odzwierciedla zmiany zachodzące w ciele i odwrotnie.

Podczas psychoterapii, pacjent może spotkać się z własnymi napięciami w ciele i stopniowo uwalniać emocje z nimi związane. Dzieje się to w bezpośrednim kontakcie z terapeutą i za pomocą ćwiczeń bioenergetycznych.

Ciało i impulsy z niego płynące są kluczowym elementem procesu terapeutycznego. Analiza bioenergetyczna pokazuje, jak pracując z ciałem, można wyleczyć problemy umysłu.

Kompetencje psychoterapeuty

Psychoterapeuta tego nurtu uczy się podczas 4-letniego szkolenia. W Polsce i na świecie istnieją dwa stowarzyszenia szkolące profesjonalnych terapeutów.

Osobiście, biorę udział w szkoleniu organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Analizy Bioenergetycznej, we współpracy z IIBA (International Institute for Bioenergetic Analysis), założone w 1956 roku, między innymi przez Alexandra Lowena, twórcę metody.

Innym stowarzyszeniem, jest wspomniana wcześniej szkoła florydzka (Florida Society for Bioenergetic Analysis: FSBA) założona w 1979 roku przez Roberta Glazera, który współpracował z Alexandrem Lowenem.

W trakcie szkolenia uczymy się jak współpracować z pacjentami i nabywamy umiejętności poprzez własne doświadczenie. Jesteśmy zobowiązani do udziału w osobistym procesie terapeutycznym i zgłębiania samych siebie. Po dwóch pierwszych latach szkolenia nabywamy wystarczających umiejętności, aby rozpocząć pracę terapeutyczną pod superwizją.

Tak jak można określić wiek drzewa, licząc wewnętrzne słoje pnia, tak doświadczony terapeuta ze szkoły bioenergetycznej Lowena może odtworzyć historię człowieka, przyglądając się jego ciału.

dr Stephen Sinatra, we wstępie do książki „Miłość, seks i serce”, Alexandra Lowena

Analityk bioenergetyczny „pracuje z ciałem”. Czyta język ciała, dostrzega napięcia i dzięki doświadczeniu wyczuwa to, co może być ważne i wspierające proces leczenia.

Zaprasza do wspólnego procesu poszukiwania tego co pod powierzchnią, sprawdzając z pacjentm możliwości spotkania się ze sobą na poziomie zarówno umysłowym, jak i cielesnym. Zachęca do włączenia w swoje procesy myślowe również odczuć z ciała, nazywania emocji, ale także obserwowania impulsów płynących z ciała.

Pięknym porównaniem jest dla mnie analityka, psychoterapeuty bioenergetycznego do asystenta lub facylitatora żywotności pacjenta.

Uziemienie, ugruntowanie… to podstawa

Tym, co charakteryzuje terapię Lowenowską jest ugruntowanie, które odnosi się do „energetycznego połączenia pomiędzy stopami i ziemią lub podłożem” (Lęk przed życiem, s.8). Uziemienie rozwija i bazuje na przepływie energii pomiędzy stopami, miednicą i głową. (Handbook Bioenergetic Analysis, Vita Heinrich-Clauer (Ed.), s. 27)

Dzięki podstawowym ćwiczeniom bioenergetycznym bazującym na oddechu i pogłębianiu kontaktu z ciałem, a przede wszystkim stopami, zyskujemy poczucie ugruntowania. W przenośni zyskujemy również lepszy kontakt z rzeczywistością.

Wyobraź sobie, że chcesz latać, ale nie umiesz lądować… człowiek, żeby żyć i sięgać do góry, potrzebuje mieć najpierw kontakt z ziemią, gruntem - rzeczywistością. Często mówi się, że ktoś twardo stąpa po ziemi, co oznacza „jest realistą i umie właściwie ocenić sytuację” (wsjp.pl). Ćwiczenia bioenergetyczne służą sprowadzaniu nas na ziemię, gdy nasze postrzeganie zakrzywione jest przez przytłoczenie emocjami i odczuciami z ciała.

„Z punktu widzenia Bioenergetyki funkcja ugruntowania organizmu niczym nie różni się od obwodu elektrycznego wysokiego napięcia. Jest zaworem bezpieczeństwa nadmiaru pobudzenia. Nagły wzrost energii w systemie elektrycznym może go częściowo przepalić lub doprowadzić do rozniecenia ognia. W przypadku osobowości nagły wzrost pobudzenia może być niebezpieczny jeżeli osoba nie jest ugruntowana. Jednostka może wtedy popaść w stan histerii, dezintegracji, doświadczyć lęku lub załamania”. (A. Lowen, Bioenergetyka).

Zobacz c(i)ałego człowieka

Alexander Lowen opisywał osobę jako Ja-cielesne (body-self) i wprowadził do psychoterapii rozszerzone opisy ciała, aby opisać jej całościową formę i żywotność. Uważał, że centralnym punktem procesu terapeutycznego jest „zobaczenie osoby”, poprzez dosłowne patrzenie na jej ciało, ogólne napięcia mięśniowe, jak i te specyficzne blokujące przepływ energii. To one odkrywają indywidualną historię i charakter osoby. (Handbook Bioenergetic Analysis, Vita Heinrich-Clauer (Ed.))

W literaturze Lowena znajdziesz różne informacje dotyczące typów charakterów lub zawieszeń. Niemniej jednak nikt nie jest tylko jednym „typem”, a przyczepianie sobie czy innym kolejnej etykiety nie jest najważniejsze w procesie nauki, czy leczenia. Najważniejsze jest nauczyć się jak zobaczyć i objąć siebie jako całość. Ujrzeć siebie, swoje blokady, mechanizmy obronne jako ochronne i kompetencje, które wytworzyliśmy wtedy, kiedy inaczej nie potrafiliśmy. Analizę charakterologiczną najlepiej pozostawić wykwalifikowanym do tego osobom, które przede wszystkim użyją jej do tego, aby wspierać w procesie terapeutycznym.

Integracja ego

Tym, co zwraca moją szczególną uwagę w procesie terapeutycznym w nurcie analizy bioenergetycznej, jest wsparcie rozwoju tzw. dojrzałego, świadomego-ja ego, które w literaturze zostało określone jako nieuniknione w swoim istnieniu, ze względu na kulturę, w której funkcjonujemy (Handbook Bioenergetic Analysis, Vita Heinrich-Clauer (Ed.)(s.28)). Rozum niejako reprezentuje ego.

Celem terapeutycznym (jednym z wielu) jest integracja ego z ciałem i jego dążeniem do przyjemności oraz seksualnego spełnienia. Obejmuje to również oddychanie, poruszanie się, odczuwanie i ekspresję. (Bioenergetics, A.Lowen (s.30))

“Istotą jest serce”

Na koniec, dla podsumowania istoty tej wyjątkowej dla mnie metody psychoterapii przytoczę słowa samego twórcy, Alexandra Lowena:

Bionergetyka ma za zadanie pomóc osobie w otwarciu serca na życie oraz na miłość. Nie jest to łatwe zadanie. Serce jest dobrze chroniony zarówno psychicznie, jak i fizycznie. Jeśli mamy zrealizować swój cel, musimy zrozumieć i przepracować te blokady. W przeciwnym razie konsekwencje będą tragiczne. Przejść przez życie z zamkniętym sercem to jak wybrać się na rejs przez ocean i spędzić go w ładowni statku. Prawdziwe znaczenie życia, przygody, ekscytacji i potęgi pozostają wtedy poza zasięgiem wzroku. Bionergetyka jest podróżą zmierzające ku poznaniu siebie.

Zapraszam na konsultacje indywidualne, jeśli chcesz mnie poznać i sprawdzić, czy ta metoda pracy terapeutycznej jest dla Ciebie odpowiednia.